2026 Uzaktan Çalışma ve Esnek Çalışma Yönetmeliği: Yeni Dönemin İş Modeli

2026 yılı, Türkiye’de çalışma hukukunun dönüşümündeki en kritik eşiklerden birini oluşturacak. 

Özellikle pandemi sonrası hızla yaygınlaşan uzaktan çalışma, hibrit modeller, platform bazlı çalışma, esnek zaman yönetimi, ve dijital gözetim uygulamaları, artık mevzuatta çok daha kapsamlı şekilde karşılık buluyor. 2026’da yürürlüğe girmesi beklenen yeni Uzaktan Çalışma ve Esnek Çalışma Yönetmeliği, hem işverenlerin hem çalışanların iş ilişkisini kurma, yürütme ve sonlandırma biçimini yeniden tanımlayacak.

Bu yazıda, 2026 düzenlemesinin getirdiği temel yenilikleri, şirketlere etkilerini ve uyum süreçlerinde dikkat edilmesi gereken hususları detaylandırıyoruz.

---

1. Neden 2026 Düzenlemesi Kaçınılmazdı?

2021’de yürürlüğe giren ilk uzaktan çalışma düzenlemesi, haftada birkaç gün evden çalışma pratiği için yeterli olsa da:

• dijital platform çalışanları (motokurye, teslimat çalışanları, uygulama tabanlı taşımacılık),

• sürekli uzaktan çalışan personel,

• serbest zaman (flex-time),

• hibrit kadrolar,

• yurtdışından uzaktan çalışma,

• yapay zekâ ile performans izleme

gibi yeni çalışma modellerinin tamamına cevap veremiyordu.

Ekonominin dijitalleşmesi ve AB normlarına uyum gerekliliği, 2026 kurgusunu zorunlu hale getirmiş durumda.

---

2. 2026 Yönetmeliğinin Getirdiği Temel Yenilikler

2.1 Dijital Platform Çalışanları İlk Kez Tanımlanıyor

“Bağımlı çalışma – bağımsız çalışma” ayrımına yeni bir kategori ekleniyor:
Dijital platform aracılığıyla hizmet sunan çalışanlar.

Bu kişiler için özel hükümler getiriliyor:

• Asgari güvenlik ve sağlık tedbirleri

• Algoritmik performans değerlendirmesi sınırları

• Gelir ve çalışma saatinin platform tarafından şeffaf bildirilmesi

Bu, özellikle teslimat sektörü ve taşımacılık platformlarını doğrudan etkileyecek.

---

2.2 Uzaktan Çalışma Sözleşmesi Artık Zorunlu Hale Geliyor

2026 ile birlikte uzaktan çalışma, sadece “iş sözleşmesine ek protokol” değil, bağımsız bir sözleşme türü olarak düzenleniyor.

Sözleşmede bulunması gereken zorunlu başlıklar:

• Çalışanın çalışma yeri (ev, ofis, yurtdışı vb.)

• Çalışma saatleri ve ulaşılabilirlik zaman dilimi

• Veri güvenliği ve dijital cihaz politikası

• Maliyet paylaşımı (internet, elektrik, ekipman)

• İşverenin denetim yetkisinin sınırları

---

2.3 Esnek Çalışma Saatlerinde “Erişilebilirlik Penceresi” Tanımlanıyor

Yeni kavram: Erişilebilirlik penceresi (availability slot)

• Çalışan bu süre içinde işveren tarafından ulaşılabilir olacak.

• Bu sürenin dışındaki zamanlarda işveren talimat veremeyecek.

• İş–özel yaşam sınırları korunacak.

Avrupa’daki “right to disconnect” yaklaşımı Türkiye mevzuatına yaklaşıyor.

---

2.4 İşverenin Dijital Gözetim ve Performans İzleme Yetkisi Sınırlandırılıyor

Yeni düzenleme aşağıdaki araçların kullanımını sınırlayacak veya çerçeveye oturtacak:

• ekran izleme yazılımları

• klavye hareket takibi

• yüz tanıma / kamera izleme

• lokasyon (GPS) takip uygulamaları

• algoritmik performans değerlendirme

İşverenin çalışanı izleme yetkisinin “işin niteliği ve gereği ile sınırlı olması” ilkesi güçlendiriliyor.

---

2.5 Hibrit Model Yasal Bir Çalışma Biçimi Olarak Tanımlanıyor

İlk defa mevzuata “hibrit çalışma” ifadesi giriyor.

Şirketlerin:

• kaç gün ofis,

• kaç gün uzaktan,

• dönüşümlü çalışma düzenleri

gibi konularda resmi kayıt tutması ve çalışanı bilgilendirmesi gerekecek.

---

2.6 İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Uzaktan Çalışmada Yeniden Tanımlanıyor

İşverenin uzaktan çalışana karşı İSG yükümlülükleri artık daha açık:

• Ev ortamının risk değerlendirmesi

• Çalışma sandalyesi/masası standartları

• Göz sağlığı için ekran mesafesi ve iş–dinlenme dengesi

• Ergonomik ekipman sağlama zorunluluğu

Artık “çalışanı kendi haline bırakma” dönemi bitiyor.

---

2.7 Yurtdışından Uzaktan Çalışma İçin Yeni Kurallar

Yurtdışında 30 günden fazla çalışacak personel için:

• işveren bildirimi

• vergi ve SGK uyumu kontrolü

• siber güvenlik protokolleri

zorunlu hale geliyor.

---

3. İşverenler İçin 2026 Uyum Adımları

3.1 Sözleşme ve Politika Setlerinin Güncellenmesi

• Uzaktan çalışma sözleşmesi

• Esnek çalışma talimatı

• Veri gizliliği ve dijital gözetim politikası

• Ekipman kullanım protokolü

• İş sağlığı ve güvenliği bildirimi

2026’dan önce hazırlanması şart.

---

3.2 Dijital Platform İşçiliği İçin Özel Süreçler

Platform kullanan şirketlerin:

• algoritma şeffaflığı

• gelir/çalışma saatlerinin kaydı

• kural bazlı çalışma modelleri

için yeni raporlama setleri kurması gerekecek.

---

3.3 Bordro ve SGK Süreçleri Yeniden Tasarlanacak

Esnek/uzaktan çalışmada:

• fazla mesai hesaplaması

• kısmi süreli çalışma

• kırık vardiya

• piecemeal (iş başına) ödeme

• performansa dayalı ödeme algoritmaları

yeniden hesaplanacak.

---

4. Çalışan Perspektifinden: Yeni Haklar ve Sorumluluklar

4.1 Ulaşılmama Hakkı (Right to Disconnect)

Mesai dışı saatlerde:

• e-posta

• mesaj

• arama

• görev ataması

zorunlu tutulamayacak.

4.2 Dijital Gözetim Açık Rıza Şartı

İzleme araçlarının kullanımında:

• şeffaflık

• veri minimizasyonu

• rıza alma

• saklama süresi belirleme

zorunlu hale geliyor.

4.3 Masraf Paylaşımı Düzeni

İnternet, elektrik, donanım maliyetleri için net kurallar geliyor.

---

5. Şirketler 2026 İçin Ne Yapmalı? (Özet)

• Politika setlerini güncelle

• Uzaktan çalışma sözleşmelerini yenile

• Dijital gözetim süreçlerini hukuka uyumlu hale getir

• İSG eğitimlerini online formatta yeniden tasarla

• Bordro ve fazla mesai hesaplama modellerini revize et

• Platform çalışanları için özel yönetim sistemi kur

• ERP/HRM sistemlerini esnek zaman modeline uyumlu hale getir

2026 düzenlemesi yalnızca iş hukuku değil, kurumların bütçesinden teknolojik alt yapısına kadar tüm fonksiyonlarını etkiliyor.

---

Sonuç: 2026 İş Dünyasının Kırılma Noktası Olacak

Uzaktan ve esnek çalışma 2020–2024 döneminde fiili olarak hayatımıza girmişti; ancak 2026, bu çalışma biçimlerinin kurumsal, hukuksal ve teknik açıdan çerçevesinin netleştiği yıl olacak.

İşverenlerin bu yeni modeli sadece bir “çalışma şekli” değil, yeni bir kurumsal yönetim sistemi olarak ele alması gerekiyor.