MASAK’tan Yeni Dönem: EFT, Havale ve Nakit İşlemlerde Beyan Zorunluluğu Geliyor..

Türkiye’de finansal şeffaflığı artırmak ve kara para aklama ile mücadele kapsamında önemli bir adım daha atılıyor. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından hazırlanan  “Genel Tebliğ (Sıra No: 30)” taslağı, 2026 yılı itibarıyla finansal işlemlerde yeni bir beyan dönemini başlatacak.

---

💡 Amaç: Kayıt Dışılığı Önlemek, Şeffaflığı Artırmak

MASAK, yeni düzenleme ile finansal işlemlerde açıklama zorunluluğu getirerek kara para aklama, terör finansmanı ve kayıt dışı ekonomiye karşı etkin bir kontrol mekanizması kurmayı hedefliyor. Tebliğ, uluslararası FATF (Financial Action Task Force) standartlarıyla da uyumlu olarak hazırlandı.

---

🔍 Kimleri ve Hangi İşlemleri Kapsıyor?

Düzenleme, bankalar, ödeme kuruluşları ve elektronik para şirketleri gibi finansal kuruluşlar aracılığıyla yapılan tüm EFT, havale ve nakit işlemlerini kapsıyor.
Kapsam yalnızca tekil işlemleri değil, bağlantılı işlemlerin toplam tutarını da içeriyor. Böylece parçalara bölünmüş yüksek tutarlı işlemler de denetime tabi olacak.

---

📜 Yeni Esaslar ve Yükümlülükler

1. İşlem Açıklaması Zorunluluğu

Artık EFT ve havale işlemlerinde “ödeme” yazmak yeterli olmayacak. İşlemin gerçek amacı açıkça belirtilecek.
Finansal kuruluşlar kullanıcıya belirli seçenekler sunacak (örneğin: kira ödemesi, borç tahsilatı, gayrimenkul alımı).
Eğer bu kategorilerden biri seçilmezse, en az 20 karakterlik açıklama yapılması zorunlu olacak.

---

2. Nakit İşlemler İçin Kademeli Beyan Sistemi

Yeni sistemde beyan yükümlülükleri işlem tutarına göre değişiyor:

Tutar Aralığı	Beyan Zorunluluğu
0 –    200.000 TL	Beyan yok
200.000 –   2.000.000 TL	İşlemin mahiyeti belirtilmeli, min. 20 karakter açıklama
2.000.000 – 20.000.000 TL	“Nakit İşlem Beyan Formu” doldurulmalı
20.000.000     TL ve üzeri	Form + kaynağa ilişkin belge sunulmalı

Bu eşikler tek işlem veya bağlantılı işlemler toplamı için geçerlidir.

---

3. Finansal Kuruluşların Sorumlulukları

Bankalar ve diğer finansal kurumlar:

• Müşteri işlemlerini izlemek,

• Olağandışı durumlarda ek belge veya açıklama talep etmek,

• Beyan veya belge sağlanmazsa işlemi reddetmek,

• Belgeleri en az 8 yıl süreyle saklamakla yükümlü olacaklar.

---

4. İstisnalar

Bazı işlemler bu düzenleme kapsamı dışında tutulmuştur:

• Aynı kişinin kendi hesapları arasındaki para transferleri,

• Kamu kurumları arasındaki işlemler,

• Bankalar arası işlemler,

• Düşük tutarlı ATM işlemleri.

---

📅 Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 2026

Tebliğ şu anda taslak aşamasında ve kamuoyunun görüşüne açılmış durumda.
Yürürlüğe giriş tarihi olarak 1 Ocak 2026 planlanıyor. Nihai metin yayımlandığında bazı tutarlar ve yükümlülükler değişebilir.

---

🧭 Hazırlık İçin Öneriler

Bireyler İçin

• Yüksek tutarlı işlemlerinizde açıklamaları detaylandırın.

• “Ödeme” gibi genel ifadeler yerine “2025 Eylül kira ödemesi” gibi net açıklamalar kullanın.

• 2 milyon TL üzeri işlemler için form sürecine şimdiden hazırlanın.

Kurumlar İçin

• Sistem altyapılarınızı beyan formu ve açıklama alanlarını destekleyecek şekilde güncelleyin.

• Müşteri bilgilendirme süreçlerini gözden geçirin.

• MASAK yükümlülüklerine ilişkin çalışan eğitimleri planlayın.

---

🎯 Sonuç

MASAK’ın yeni düzenlemesi, Türkiye’de finansal şeffaflıkta yeni bir dönemi başlatıyor.
Beyan zorunluluğu sayesinde finansal işlemler daha izlenebilir hale gelecek, kayıt dışı ekonomiyle mücadele güçlenecek.
Hem bireylerin hem de işletmelerin 2026’ya kadar sistem ve süreç uyumlarını tamamlamaları büyük önem taşıyor.